Անգլիացի լուսանկարիչ Պատրիկ Սադերլենդը պատմեց շատ հետաքրքիր մի դեպք իր փորձից: Նա հայտնի էր Տիբեթում լուսանկարած իր շարքերի շնորհիվ, գրքեր ունի հրատարակած, գլխավորապես երկար տարիներ նկարահանել է թափառող թատերական մի խմբի, որ Տիբեթում վերջիններից է: Ահա մի անգամ, երբ գնում է հերթական անգամ այնտեղ, այս ժողովրդական ծիսական թատերախմբի դերասաններին նվիրում է իր կողմից շատ լավ արված իրենց լուսանկարները, քաղաքավարի ընդունում են, բայց երբ առիթ է լինում հետ վերադառնալու, տեսնում է, որ բոլոր լուսանկարները պատռել, դեն են նետել, հարցնում է, թե սա ինչ բան է: Պարզվում է՝ իրենք չեն գնահատում այդ ֆոտոները՝ շարժում պատկերող, իրենց պետք են անձնագրային, հասարակ նկարներ, դա են լուսանկար համարում…

Փարաջանովի «Մոռացված նախնիների ստվերները» ֆիլմում մի դրվագ կա գուցուլյան հարսանիքից, որ հնարում է Փարաջանովը. լուծով կադրն է: Զարմանալին այն է, որ գուցուլները հիմա դա օգտագործում են ու անում են, որովհետև մոռացված նախնիների ծեսն է նկարել հանճարեղ մարդը, ուրեմն մի բան գիտի…

Գրականության ցանկ

1. Карл Хайдер. Этнографическое кино. М., 2000.

2. Р. Флаэрти. Статьи, свидетельства, сценарии. М., 1980.

3. Нанук с Севера (1922). Режисcёр: Роберт Флаэрти, 79 мин.,http://www.culture.ru/movies/730/nanuk-s-severa

4. The Grass: A Nation’s Battle for Life (1925), Directed by Merian Cooper and Ernest Schoedsack, https://www.youtube.com/watch?v=FdnL0CkRdkk

5. S. Worth, J.Adair. Through Navajo Eyes: An Exploration in Film Communication and Anthropology. Bloomington, 1972.

6. J. Ruby, R. Chalfen. The Teaching of Visual Anthropology at Temple, –The Society for the Anthropology of Visual Communication Newsletter. 1974. 5 (3), р. 5–7.

7. Сьюзен Сонтаг. О фотографии. М., 2014.

8. Ролан Барт. Camera lucida. Комментарий к фотографии. М., 1997.

9. Вальтер Беньямин. Краткая история фотографии. М., 2013.

10. G.Bateson, М.Mead. Balinese Character: А Photographic Analysis. N.Y., 1942.

11. О. Бойцова. Любительские фото. Визуальная культура повседневности. СПб., 2013.

12. Darryn Crowe. Objectivity, Photography, and Ethnography. – Cultural Studies <=> Critical Methodologies, 2003; 3; 470, the online version of this article can be found at:http://csc.sagepub.com/cgi/content/abstract/3/4/470

13. Визуальная антропология (Форум). – Антропологический форум, 2007, 7, с. 7-108.

14. Г. А. Шагоян. Оператор как новый персонаж армянской свадьбы. – Этнографическое обозрение, 1999, 2, с. 46-55.

15. Л. Абрамян.Заметки о поэтике Параджанова. – http://elzabair.ru/cntnt/lmenu/biblioteka/lyubimye_s1/abramyan_l.html