Play Video
Թեմա 5. Սահմանադրական վերահսկողության համակարգը տարբեր իրավական ընտանիքներում. Ռուբեն Մելիքյան

1800թ. Միացյալ Նահանգներում տեղի ունեցան նախագահական երրորդ ընտրությունները, որոնց արդյունքում առաջին անգամ տեղի ունեցավ քաղաքական ոչ իշխող ուժի հաղթանակ:  Խոսքը վերաբերում էր Թոմաս Ջեֆերսոնի և Ջոն Ադամսի նախագահական պայքարին, երբ Ջոն Ադամսը ԱՄՆ երկրորդ նախագահն էր: Ահա այս նախկին գործընկներները, նախկին ընկերները և ապագայում վերստին հաստատված ընկերները (որոնք, ի դեպ, երկուսն էլ մահացան նույն օրը՝ ԱՄՆ անկախության 50-ամյակի օրը) 1800թ. հակառակորդներ էին նախագահական ընտրություններում և ներկայացնում էին նոր ձևավորվող երկու քաղաքական ուժեր: Կենտրոնացվածության և նահանգների ինքնուրույնության պայքար էր ընթանում, և ֆեդերալիստները, որոնք ներկայացնում էին գործող նախագահ Ջոն Ադամսին, պարտվեցին, և որոշակի ժամանակ հետո պետք է զիջեին կոնգրեսում նախագահական իշխանությունը ջեֆերսոնականներին: Նրանք մտածեցին, որ մենք իհարկե իշխանությունը կզիջենք, բայց քանի դեռ ունենք մեծամասնություն պառլամենտում, մի բան կա, որը կարող ենք պահպանել: Եվ դա դատական իշխանությունն էր: Եվ քանի որ ունեին մեծամասնություն, ընդունեցին նոր օրենք դատարանակազմության վերաբերյալ, նոր դատարաններ ձևավորեցին և սկսեցին նշանակել դատավորներին: Հակառակորդ թևի համար սա ընդունելի գործընթաց չէր: Հնչում էին անազնվության մեղադրանքներ, որովհետև անցումային այդ ժամանակահատվածն օգտագործել՝ դիրքերն ամրապնդելու համար, համարվում էր ոչ ճիշտ մոտեցում: Ոսւտի ֆեդերալիստների կողմից իրենց ծրագրի իրականացումը հեշտ չընթացավ, և վերջին դատավորները ընտրվեցին վերջին օրը՝ կեսգիշերին մոտ: Եվ մինչև այսօր էլ նրանք կոչվում են «կեսգիշերային դատավորներ»: Եվ այս «կեսգիշերային դատավորների» նշանակման գործընթացը նրանք չկարողացան ավարտին հասցնել, քանի որ…

Դիտեք նաև՝

Search