Հերմենևտիկա բառը ծագում է Հերմես աստծու անունից. Հերմեսը առևտրի հովանավորն էր, սուրհանդակ աստված, ով լուր էր բերում աստվածներից մարդկանց, և քանի որ լուրը աստվածային էր, իսկ մարդիկ՝ աստծուց, այնուամենայնիվ, մի փոքր տարբերվում են, մեկնության, հասկանալու խնդիր կար, և ահա Հերմեսի անունը կապվում է մեկնության հնարավորության հետ: Հերմես անունով ևս մեկ այլ անձնավորություն է եղել՝ Հերմես Տրիսմեգիստը՝ հայտնի մի իմաստուն, ով կարծես թե գործ ուներ գաղտնիքների հետ: Այստեղից է առաջանում հերմետիկ բառը, որը նշանակում է լիովին փակ, ուրեմն այնտեղ գաղտնիք կա, և այդ գաղտնիքը պետք է գտնել ու հայտնաբերել: Ահա այս տրամաբանությունից ելնելով՝ հերմենևտիկա է կոչվում հասկացման արվեստը: Ավելի ուշ այն ավելի կոնկրետ ձև է ընդունել. Դիլթայն ասում էր, որ դա ուսմունք է գրական հուշարձանների մեկնության արվեստի մասին: Հերմենևտիկան մեթոդների այն ամբողջությունն է, որի միջոցով հասկանում ենք սուրբ գիրքը:
Ֆրիդրիխ Դանիել Էռնստ Շլայերմախերը (1768-1834թթ.) աստվածաբան էր, փիլիսոփա, 19-րդ դարի աստվածաբանության նշանավոր դեմքերից մեկը: Նա շեշտում էր, որ յուրաքանչյուր հուշարձան, յուրաքանչյուր գրավոր տեքստ պետք է հասկանալ հավասարապես խոսքից և մտքից: Նշում է, որ յուրաքանչյուր հասկացում ունի երկու հիմնական կողմ՝ քերականական և հոգեբանական, որոնք հավասարազոր են, քանի որ եթե մի կողմից՝ լեզուն միջոց է՝ արտահայտելու մտածողությունը, ստացվում է, որ միտքը պետք է բարձր լինի, իսկ լեզուն՝ ցածր, բայց եթե մյուս կողմից մտածենք, որ լեզուն ինքնին՝ որպես ընդհանուր լեզուն, շատ ավելի մեծ է մեզանից, և երբ մենք մեր մտքում ինչ-որ մի բան արտահայտում ենք միմիայն ի վերջո պտտվում ենք այդ ամբողջական լեզվական համակարգի մեջ, ապա այդ դեպքում լեզուն է բարձր: Ահա այստեղից նա հետաքրքիր մի թեզ է առաջադրում՝ մեկնությունը արվեստ է: Օգտագործում է նաև արվեստաբնույթ, արվեստտակերպ ուսմունք տարբերակը:
Նա ասում է. «Տեքստը նույնքան լավ հասկանալ, որքան հեղինակն է հասկացել, իսկ հետո ավելի լավ հասկանալ, քան հեղինակն է հասկացել»: Նկատի ունի, որ երբ ինչ-որ մի հեղինակ ինչ-որ մի տեքստ է ստեղծում, որպես կանոն՝ նա երևի չի գիտակցում այն բոլոր կոնտեքստները, այն բոլոր հնարավորությունները, որ տալիս է այդ տեքստը: Ստացվում է, որ այդ տեքստը ապրում է հեղինակից անկախ կյանքով, և դուք ոչ միայն փորձում եք հասկանալ նույնքան լավ հեղինակին, որքան նա հասկացել է, այլ դեռ մի բան էլ ավելի լավ:
Հայդեգերը (1889-1976թթ.) հերմենևտիկան դարձնում է գոյաբանություն: Հիշենք, որ Հայդեգերը մարդուն սահմանել էր որպես մի արարած, որը հասկանում է իր՝ աշխարհում լինելը, այսինքն՝ մարդու՝ աշխարհում լինելու ձևը հասկանալն է, հասկանալով ապրելն է, այսինքն մարդը հասկացող էակ է: Եվ եթե մարդը հասկացող էակ է, իսկ հերմենևտիկան՝ ուսմունք հասկացման մասին, ապա դրանով հերմենևտիկան դառնում է գոյաբանություն, դառնում է մի փիլիսոփայություն, որն ընդհանրապես խոսում է հասկացող մարդու մասին:
Գադամերը (1900-2002թթ.) եզրակացնում էր, որ ընդհանրապես այն ամենը, ինչ կարող եք դուք աշխարհի մասին ասել, դուք կարող եք լեզվական մակարդակով ասել, այսինքն հասկանալի է, որ աշխարհի մասին խոսելու համար լեզու է պահանջվում, խնդիրը դա չէ, այլ այն, որ աշխարհը ընդհանրապես ոչինչ այլ բան չէ, քան այն ամենը, ինչ լեզվով արտահայտված է: Այսինքն աշխարհը լեզվական է: Նա ասում է՝ լեզուն միջոց է, որը մեզ շպրտում է, ուղարկում է աշխարհ:
