«Բացահայտումներ. 2000-ների բանաստեղծական սերունդ» հաղորդաշարը «դանդաղ ընթերցանության» փորձ է, անգլերեն ասում են՝ close reading կամ deep reading։ Իհարկե, տեքստերի կազմաքանդման, դեկոնստրուկցիայի գործիքակազմի միջոցով։

Ինչո՞ւ 2000-ականների սերունդ։ Որովհետև բոլոր ժամանակներում ասում են՝ դե ինչի ժամանակակից գրականություն կա՞… ինչու, հիմա գրող կա՞։ Եվ որպես հասարակություն բաց ենք թողնում այստեղ ու հիմա նրանց ճանաչելու, միասին զարգանալու, իրականությունը գրական նոր հայացքով տեսնելու հնարավորությունը։

«Բացահայտումներ» հաղորդաշարը առանձնահատուկ կլինի ևս մի բանով։ Ամեն անգամ մեկ գործ ենք կարդալու։ Միայն մեկը, որից պետք է հասկանանք՝ ի՞նչ է սա՝ պոեզիա՞, թե՞ ոչ։ Ինչո՞ւ դուր եկավ, ի՞նչը որ դուր եկավ։ Ինչո՞ւ դուր չեկավ, եթե դուր չեկավ։ Ի՞նչն է, որ արագ կարդալով չէինք նկատի ու կկորցնեինք ասելիքի զգալի մասը։ Եվ ամենակարևորը՝ ի՞նչ նշաններից է բաղկացած տեքստը, ինչպե՞ս է «երկխոսում» իրականության, գրական այլ ստեղծագործությունների, աշխարհի հետ։

Այսօրվա բանաստեղծությունը Մանե Գրիգորյանինն է։ Առանց նախօրոք հեղինակի մասին պատմելու։ Ինչո՞ւ։ Որովհետև «դանդաղ ընթերցանությունը» պետք է ավելին պատմի հեղինակի մասին, քան կենսագրական փաստերը։

Հանդիպում 

Ես հավատում եմ, որ չկա առավել հիասքանչ, առավել իմաստուն, առավել կատարյալ մեկը, քան փրկիչը: Ես ինքս ինձ ասում եմ խանդոտ սիրով` չկա և չի կարող լինեն Նրա նման:   

Ֆյոդոր Դոստոևսկի  

մաս առաջին 

քամին մեղմ կնոջ պես 
շոյում է  այգու իրանը, 
ծառերի հոտը խտացել է օդի մեջ, 
խոտերը հպվում են երեկոյան զգեստիս` 
դեղին, ինչպես աշունը 
ու թեթև, ինչպես ցողը մարմնիս 

վերևից ու ներքևից, 
թափվելով ու թռչելով, 
տերևները նայում են նրան, 
ում այգուց դուրս կսպանեն մի օր 

մտածեցի տղամարդ է, 
ում սիրելիս մոռանում ես 
ինքնասպանության անհաջող փորձերդ, 
ցեցի պես բզկտող անհանգստությունդ, 
ու նվաղուն, 
սուր ձայնով հիստերիան, 
որ բռնել է կոկորդիցդ 
ու  քարշ է տալիս 
փողոցներով, 
տներով, 
գրախանութներով 
ու վերջապես հասցնում այգի 

ինձ համար չէ, 
շատ եմ խառը 

դեղի պես կթառի վերքերիս, 
աստծու պես կների, 
մեղմ ժպիտով կհանդարտեցնի 
շարժումներս, բառս, ներսս, միտքս 

ձյունը կամաց իջնում էր 
մազերին, 
հավատարիմ շան պես, 
գլուխը կախ քայլում  ետևից 

տղամարդը փակ էր, ինչպես խեցի 
ու  մենակ, ինչպես գիրք 

մաս երկրորդ 

ոտքերս կոտրված ծաղկի պես 
ծալվում էին ամեն քայլափոխի, 
եթե մեխակ լինեի, կկոտրեին իրանս, 
անմխիթար կպառկեցնեին կողքիդ 

մեկ, երկու 
ավազե տնակի պես 
փլվեցի ոտքերիդ մոտ 

տղամարդու համար շատ էիր ուրիշ 

բառերը հրթիռի պես դուրս թռան ներսիցս, 
անհանգիստ գիշերվա պես 
շարվեցին կողքիդ 

խոր գիշեր իջավ, 
ծառերին սև եղյամ նստեց 
– քեզ չէի սպասում, բայց…, – 
կմկմում էի, 
ներսումս եռացող բառերը 
ձախողված մարմին ունեին, 
ու ձայնն էլ այն չէր… 

– անհանգիստ ես երևում,- 
ասացիր, շոյեցիր գլուխս, 
եղջյուրներս քիչ-քիչ 
ներծծվեցին մարմնիս մեջ 

– ինչ անեմ, որ լավ զգաս,- 
լռեցիր, 
հոգնած էիր թվում, 
այգին աչքով տվեց, 
մի բան այն չէր, 
հիշեցի մեռնելուդ օրը, 
նեխած յասամանի հոտ փչեց, 
ծառերը խաչի պես օղակեցին մարմինս 

ժպտացիր, 
չէիր փոխվել 

– այգուց դուրս կսպանե՞ն քեզ 
– չգիտեմ, եթե չասես ոչ մեկին… 
ծիծաղեցինք. 
օդը կապարի պես ծանր էր 

-բայց քեզ իրոք սիրում են 
– ովքե՞ր 
– գրեթե բոլորը 
-ի՞սկ կացինը 
 

– կացինը հոգի չունի 
-ի՞սկ փայտահատը 

լռեցի, 
ժպտացիր, 
հոգնած էիր թվում 

այգին փախստականի պես հավաքեց 
իրերը, 
քամին սուլում էր ` 
քշշշշ քշշշշշշշշշ… 
թռչունները խելագարված ճեղքեցին 
մարմինդ… 
չգիտեի` ոնց փրկել քեզ, 
հուսահատությունից  գրկեցի ոտքերդ, 
դողը երկրաշարժի պես ցնցեց մարմինդ