Լատինամերիկյան բում. «մոգական ռեալիզմի» և «ֆանտաստիկի» հասկացությունները. Ալիս Տեր-Ղևոնդյան

Այդ ժամանակ ի հայտ են գալիս մի շարք անուններ տարբեր երկրներից՝ Բորխեսը, Կորտասարը, Սաբատոն և Բիոյ Կասարեսը Արգենտինայից, Գաբրիել Գարսիա Մարկեսը՝ Կոլումբիայից, Մարիո Վարգաս Լյոսան՝ Պերուից, Կարլոս Ֆուենտեսը և Խուան Ռուլֆոն՝ Մեքսիկայից, Ալեխո Կարպենտիերը, Գիլյերմո Կաբրերա Ինֆանտեն՝ Կուբայից ևէլի շատ ու շատ ուրիշներ:

Այդ հեղինակների ստեղծած գրականությունը գրավում էր իր անսպասելի թարմությամբ և արտահայտում է իր ինքնությունը փնտրող, մշակութային խառնարան դարձած մի ամբողջ աշխարհամասի մտածելակերպը:
Հարց է առաջանում, թե ի՞նչն է նպաստել այս յուրահատուկ մտածելակերպի ձևավորմանը:

julio

Մոգական ռեալիզմ եզրն առաջին անգամ օգտագործել է Գերմանիայում արվեստաբան և լուսանկարիչ-ավանգարդիստ Ֆրանց Ռոոն 1925թ. բնութագրելու համար պոստէքսպրեսիոնիստական նկարչությունը ապա՝ 1949թ. թվականին վենեսուելացի հեղինակ Արտուրո Ուսլար Պիետրին: Լատինական Ամերիկայում առաջացած նոր տիպի գրականությունը իր բնութագրումն էր փնտրում և տարբեր հեղինակներ բառեզրերի իրենց տարբերակներն էին առաջարկում: Այսպես, օրինակ Ալեխո Կարպենտիերը առաջարկում էր «հրաշալի իրականություն» հասկացությունը, Բորխեսը, իր հերթին, սեփական պատումը բնութագրելու համար օգտագործել էր «մոգականություն» եզրը: Ի վերջո ընդունվում է “մոգական ռեալիզմ” արտահայտությունը, որն, անշուշտ չի ընգրկում լատինամերիկյան գրականության մեջ տեղ գտած «մոգականի» և իրականության փոխհարաբերությունների բոլոր տարբերակները:

«Մոգական ռեալիզմը» XX դարի էսթետիկական նվաճումներից մեկն է՝ իր րիտորիկայով և պոետիկայով, իր ուրույն լեզվով և պատումի մտապատկերով: Մոգական ռեալիզմը սիմբիոտիկ արվեստ է բայց և այնպես այն հավասարապես տարբերվում է թե ռեալիզմից և թե ֆանտաստիկից:

Դիտեք նաև՝

Կառնուտի դամբարանները․ թաղման ծեսի մասին | Լևոն Աղիկյան

Կառնուտի դամբարանները․ թաղման ծեսի մասին | Լևոն Աղիկյան

Ինչո՞ւ «Շենգավիթյան մշակույթը» վերանվանվեց «Կուր-Արաքսյանի», ինչո՞ւ է կարևոր դամբարանների ուսումնասիրությունը, ի՞նչ հիմքով են դամբարանները համարվել ընտանեկան,...

Սփիւռք․ Քննական անդրադարձներ | Կոստան Զարեան

Սփիւռք․ Քննական անդրադարձներ | Կոստան Զարեան

Կոստան Զարեանի գրական վաստակն ու մտաւորական գործունէութիւնը մշակութային եւ աշխարհագրական առումներով համաշխարհային ընդարձակութիւն կը դրսեւորեն։ Նարինե...

Քաղգրականություն. «Ինչպես են պետությունները մտածում»

Քաղգրականություն. «Ինչպես են պետությունները մտածում»

🔹 Արդյո՞ք Ռուսաստանի հարձակումը Ուկրաինայի տարածքի վրա կամ Գերմանիայի կողմից ԽՍՀՄ ներխուժումը պայմանավորված էին ռացիոնալ դրդապատճառներով։🔹 Առհասարակ...